Voordat we beginnen aan een vooruitblik voor 2017 (ook wat betreft edelmetaalprijzen), is het de moeite waard om nog eenmaal 2016 te analyseren met behulp van een aantal grafieken. Dit zijn de hoofdrolspelers van het afgelopen kalenderjaar. In sommige gevallen zullen dit ook de hoofdrolspelers voor het komende kalenderjaar zijn. We bekijken in vogelvlucht de Dow Jones, Duitse staatsobligaties, de dollar (ten opzichte van de euro), het aantal wereldwijde bedrijfsfaillissementen, de yield curve

Vorige keer heb ik het gehad over de uitkomst van de laatste vergadering van het rentecomité van de Fed in 2016 en dan met name over de verwachting van de bank de officiële rente in 2017 nog eens drie keer te verhogen.

Ik heb een aantal redenen opgesomd op basis waarvan ik me afvraag of de Fed de rente echt drie keer zal kunnen verhogen. Zelf ga ik er voorlopig uit dat de bank geld lenen in de VS één keer duurder zal maken in loop van 2017.

In veel situaties maken we schattingen door te starten bij een beginwaarde. Psychologen noemen dit fenomeen verankering, of het referentie-effect. Ik geef de voorkeur aan het “nieuwe normaal”-syndroom, met name als we het over de beurs hebben. Het beursverleden stikt van de voorbeelden. Zo riep de veelgeprezen econoom Irving Fisher vlak voor de Grote Depressie dat "aandelenprijzen een schijnbaar permanent hoog niveau hadden bereikt". In 2000 gebeurde iets soortgelijks, toen toenmalig Fed-voorzitter Alan Greenspan het over de “nieuwe economie” had. Een vermeend tijdperk van lage inflatie en ongekende productiviteitstoenames, waardoor de (hevig overgewaardeerde) internetaandelen geen zeepbel waren, maar een juiste weergave van de realiteit. We weten hoe dit destijds afliep. Nu, vlak