Caterpillar —CAT — is een bedrijf dat wereldwijd fabrieken heeft staan. Zoals u misschien weet, ontwerpen en bouwen zij zware machines: bulldozers, heftrucks, graafmachines, vrachtwagens, enzovoort. Zij zijn het grootste bedrijf van hun soort.

Wanneer de wereldwijde industrie floreert, gaat het Caterpillar voor de wind. Als de wereldwijde industrie sterk afneemt, gaat Caterpillar gebukt onder dalende omzetten.

Kortom, als u in één blik wil weten hoe de wereldwijde economie ervoor staat, pak dan de bedrijfscijfers van Caterpillar erbij en niks anders.

Hoe staat de economie ervoor?

Uiteraard publiceert Caterpillar ook de resultaten per geografisch gebied. Hierdoor kunnen we ook zien of de industriële vraag terugvalt in bepaalde regio's. We kunnen zelfs concluderen op welke plekken de economie lijkt te groeien of te krimpen.

Neem nu de Verenigde Staten. Daar zagen we in 2014 een zeer lichte groei van de omzet van CAT. De VS is relatief 'sterk' vergeleken met de andere regio's, maar ervaart dit jaar ook een teruglopende omzet. Dat heeft alles te maken met de ultralage rentes in de grootste economie ter wereld. Deze ultralage rentes hebben de Amerikaanse woningmarkt opnieuw doen opleven na de recessie van '08.

Het bestuur gaf namelijk aan dat de economische zwakte in de VS min of meer gecamoufleerd wordt door meer woningbouw. Niet zo gek, gezien de huidige rentestand. Zodra de woningbouw afneemt, zeker wanneer de Amerikaanse centrale bank de rente verhoogt en er vraagt wegvalt, zal deze niet langer in staat zijn om de economische zwakte in de VS onder het tapijt te stoppen.

Ook zien we duidelijk dat de economische groei in China en Japan terugvalt. Hetzelfde zien we overigens terug in grondstoffenprijzen. Ook de daling van grondstoffenprijzen zijn een teken van een economische zwakte. Het is niet voor niets dat deze week niet alleen goudprijzen daalden, maar ook vele andere grondstoffenprijzen.

In de algemene cijfers zien we dat het economisch 'herstel' eigenlijk geen herstel genoemd mag worden. Sinds 2013 is de wereldwijde omzet van Caterpillar onophoudelijk gedaald. Caterpillar heeft het moeilijk, net als de wereldwijde economie.

In de woorden van het bestuur: "De wereldwijde economie blijft stagnerend (...) en we hebben geen tekenen van verbetering gezien."

Al deze cijfers sterken mij in een stelling die ik al eerder poneerde. Het economisch herstel is voornamelijk een hersenschim. Een nieuwe Amerikaanse recessie is veel dichterbij dan menigeen denkt. De Azatiatische economieën vertragen rap, het economisch herstel in de VS stokt, en ook in Europa blijft de groei laag. Dit allles is niet vreemd, gezien de enorme schuldenlast in de wereld. Maar los van de lage groei, laten de onderliggende cijfers zien dat een recessie eerder dichterbij dan verderweg is.

Maar wees gewaarschuwd. Staart u zich niet blind op de aandelenkoers van Caterpillar (NYSE:CAT). We beleven een wonderbaarlijke bullmarkt in aandelen en Caterpillar koopt massaal aandelen terug. Kortom, de winst per aandeel blijft gelijk of neemt toe, terwijl de onderliggende bedrijfscijfers verslechteren.

U wilt de bedrijfscijfers zien, niet de cijfers per aandeel, om een goed beeld van de economie te krijgen.

Hoe veel verder daalt de goudprijs nog?

Alle grondstoffen naderen een ultieme bodem. Het einde van de bearmarkt is in zicht. De olieprijs (WTI) is weer onder de $50 per vat gedoken, de koperprijs daalt en zoals u weet dalen ook de goud- en zilverprijs.

Nu gebeurt er wat er altijd gebeurt. De goudprijs is inmiddels gedaald — iets wat ik eerder ook voorspelde — en iedereen haalt zijn gram. Maar in plaats van een rationele ommezwaai van bearish naar bullish, gaat men over tot doemdenken. Ik hoorde deze week in de kranten koersdoelen van $700 tot $800/oz, een daling van nog eens 30% tot 40%. Ook de ABN Amro valt in deze groep doemdenkers.

Personen die vijftien jaar lang volledig mis hebben getast over de richting van de goudprijs, zijn nu diegenen die het hardst van de daken schreeuwen dat de goudprijs nog veel verder zal dalen. Het is waarschijnlijk overbodig om te zeggen dat al deze personen geen euro op het spel durven te zetten om hun koersdoel van $800/oz kracht bij te zetten.

Historisch besef is blijkbaar niet aan deze personen besteed. Een blik op het verleden laat namelijk heel iets anders zien. De zilver- en goudprijs zitten in de langstdurende prijsdaling ooit, iets dat niet vreemd is na vijftien jaar aan onophoudelijke koersstijgingen.

De kans dat u morgen de loterij wint is groter dan dat de koersdoelen van deze 'perma-bears' werkelijkheid worden.

Laat u zich dus niet afschrikken wanneer u wilt aankopen. Het belangrijkste kenmerk van een prijsbodem is dat een meerderheid het niet meer ziet zitten in de desbetreffende belegging. U hoeft niet te wachten op 'een teken van de markt', op kortetermijnsteunen, langetermijnweerstanden, driehoeksformaties of trendkanalen. U hoeft maar één credo te onthouden. "Koop wanneer het bloed door de straten loopt", zou Sir John Templeton hebben gezegd, en als u de kranten leest weet u dat het bloed al rijkelijk stroomt. En Sir Templeton zat zeker geen lijnen te tekenen op een prijsgrafiek om te bepalen wanneer wel of niet te kopen.

Wanneer ik zeg dat het 'einde in zicht' is, wil dat uiteraard niet zeggen dat koersdalingen uitgesloten zijn. Ik verwacht zelf een bodem ergens tussen de $1.000 en $1.100/oz, met een kans dat de goudkoers tot net onder de $1.000/oz daalt. Maar wetende dat wij stervelingen niet alwetend zijn, is het tijd om nu te denken aan goud kopen.

Volgende week zou de eerste aanzet voor een prijsbodem kunnen zijn, wanneer de Federal Reserve besluit of het de rente zal verhogen. Als de rente wordt verhoogd, is het mogelijk dat de goudprijs verder daalt. In dollars, welteverstaan. Want als de Fed de rente verhoogt, kan ook zomaar de euro een aantal procent dalen.