Hoe de wereldwijde valutaoorlog zich dit jaar verder zal ontvouwen
30 januari 2015
Vorige week kondigde de Europese Centrale Bank haar variant van monetaire verruiming aan. Vandaag besloten zelfs de Russen de rente te verlagen. Het is de zoveelste poging van een centrale bank om de munt sneller te devalueren dan de rest. De Russische centrale bank was de veertiende ter wereld die in 2015 overging tot een (nog) ruimer beleid.
Drie onmiskenbare feiten over de wereldwijde valutaoorlog
Geldontwaarding is wereldwijd de beleidskeuze van centrale banken. Het is een race naar de bodem.
We kunnen een aantal onmiskenbare feiten over deze wereldwijde devaluatie van ons geld op een rij zetten:
- Het is logisch onmogelijk dat alle valuta tegelijkertijd ten opzichte van elkaar dalen
- Het is wel mogelijk dat centrale banken de de valuta devalueren ten opzichte van iets anders
- Dat 'andere' is historisch gezien altijd 'tastbare' beleggingen (grondstoffen) geweest
In dit opzicht moet de recente daling van grondstoffenprijzen als een kans gezien worden, niet als indicatie van een einde van stijgende grondstoffenprijzen.
We zien ook dat het wereldwijde beleid van devalueringen moet leiden tot opeenvolgende monetaire interventies. Een devaluatie wordt vanuit economisch oogpunt volledig tenietgedaan als de andere centrale banken hun munten sneller devalueren. Er bestaat dus een stimulans om zo snel mogelijk te devalueren. Kortom, er is sprake van een race naar de bodem en een steeds sneller waardelozer wordende munt.
Welke munt is de volgende na de Zwitserse frank?
Er ontstond wereldwijde onrust toen de Zwitsers plotseling bekend maakten dat de koppeling tussen de frank en de euro per direct werd losgelaten.
Ik schreef vorige week al dat hierdoor ook de Deense kroon onder druk zou komen te staan. Ook de Denen hebben immers de kroon gekoppeld aan de euro. Ik overwoog onder andere een calloptie op de Deense kroon te kopen.
Nu werd het afgelopen week duidelijk dat niet alleen de Deense kroon in onrustig vaarwater zit. Ook de Chinese yuan — door velen gezien als een bijna ontastbare munt met een ontastbare koppeling met de dollar — staat onder de druk.
Het is een kwestie van tijd totdat de resterende centrale banken hun valutaplafond gedwongen worden op te geven. De Russen en Zwitsers gingen de rest al voor.
Het loslaten van de koppeling tussen de frank en euro kan in dit opzicht strekkende gevolgen hebben. Het besmettingsgevaar is hoog. Speculanten richten zich nu op de volgende doelwitten die een valutaplafond in stand proberen te houden door euro's (of dollars) te kopen.
Opmars naar inflatie
Het loslaten van de koppeling heeft grote gevolgen voor de vraag naar euro's en dollars. De Zwitserse bank heeft jarenlang euro's onttrokken aan de markt, die hierdoor niet hebben geleid tot stijgende consumentenprijzen, maar wel bijdroegen aan de euforie op wereldwijde effectenmarkten. De Zwitserse centrale bank is daarom mede debet aan de lage inflatie in de eurozone, ondanks de consequente stijging van de geldhoeveelheid. M1 (chartaal en giraal geld) stijgt in de eurozone namelijk onophoudelijk, maar dit is tot dusver niet duidelijk terug te zien in ons mandje aan consumentengoederen.
Stelt u voor dat centrale banken als de Chinese, de Deense, de Zwitserse en de Hongkongse — onder druk van de markt — de valuta besluiten los te laten. Een groot deel van de vraag naar dollars en ook euro's valt dan weg, wat betekent dat het ruime monetaire beleid veel eerder tot een hogere consumentenprijsindex — in de volksmond inflatie — leidt.
Omloopsnelheid van de dollar laagst sinds 1977
De omloopsnelheid van de dollar ligt bijna op een 30-jarig dieptepunt.
Wat betekent dat?
De term omloopsnelheid is eigenlijk misleidend. Geld is nooit in omloop. Het maakt altijd deel uit van iemands financiële balans.
Als de omloopsnelheid afneemt, betekent dat niets anders dan dat de vraag naar geld — banksaldo — toeneemt. Men houdt een hoger banksaldo aan en spendeert minder aan consumptie of investeringen.
Wat veroorzaakt dit dieptepunt in omloopsnelheid?
Het antwoord is eenvoudig. De koppeling met de dollar (en euro) die sommige buitenlandse centrale banken aanhouden hebben een groot effect op de omloopsnelheid. Daarnaast zijn ook de cashposities op de balansen van het bedrijfsleven toegenomen, en houden Amerikaanse banken massaal deposito's aan bij de Federal Reserve tegen een risicoloze rente van 0,2%.
Nieuw hoofdstuk valutaoorlog in 2015
We beginnen aan een nieuw hoofdstuk in de al jaren woedende valutaoorlog. Het kan zomaar zijn dat centrale banken als dominostenen omvallen in hun pogingen een valutaplafond voor de koers van hun munt te handhaven.
Centrale banken zijn toegewijd aan het constant devalueren van hun munt. Goud zal net als andere grondstoffen — 'tastbare' beleggingen —hiervan profiteren. Nu goud kopen kan daarom erg lonen de komende jaren.
