Het is niet tijdelijk omdat de prijzen over een breed front stijgen. Het is niet alleen energie of het feit dat er onvoldoende vrachtwagenchauffeurs zijn en de transportkosten uit de pan rijzen. Allerlei alternatieve maatstaven laten zien dat de prijsstijgingen veel breder zijn. In de VS hebben ze al heel lang allerlei alternatieve inflatie-indicatoren, zoals eentje die de subcomponenten met de hoogste stijging en daling eruit laten (ze noemen het het getrimd gemiddelde). Ook die maatstaf vinden we tegenwoordig op de hoogste stand in decennia. Het Amerikaanse bureau voor de statistiek is niet zo lang geleden zelfs een index zonder energie- en voedselprijzen, woonkosten en prijzen van gebruikte auto’s gaan publiceren. Zo’n indicator voor inflatie is net zo nuttig als een WK-voetbaltoernooi zonder dat Brazilië, Argentinië, Duitsland, Spanje, Italië, Nederland, België en Frankrijk eraan meedoen. Ook die ‘laat uit de inflatiecijfers alles wat je eruit wilt laten’-index vinden we op het hoogste punt in decennia.

Ik zie voor de komende tijd, ook na het wegebben van de tijdelijke factoren en statistische effecten in loop van volgend jaar, hogere inflatie dan voor corona. Dit om een aantal redenen. 

Zo moeten lonen nog echt goed gaan reageren op die hogere inflatiecijfers. Gaat dat gebeuren? Ik neig eerder naar ‘wel’ dan ’niet’, vooral omdat werknemer luid en duidelijk te horen krijgen van de centrale banken dat die niets aan de hoge inflatie gaan doen, dé instellingen die juist altijd zeiden er wél iets aan te doen mocht de inflatie te hoog worden. Nu is het zo ver en ze doen haast niets. Geef werkenden dan ongelijk als ze fors hogere looneisen stellen! 

Dan zijn er de huren of kosten van een dak boven je hoofd hebben in het algemeen. Dat genoemde lakse beleid van de centrale banken stuwt onder meer de huizenprijzen omhoog. Het gevolg is dat steeds meer mensen daardoor geen huis kunnen kopen, ook met een maximale hypotheeklening lukt dat niet. In het verlengde daarvan klimmen de huren verder, iets wat het voor beleggers nog aantrekkelijker maakt huizen te kopen om te verhuren, waardoor de huizenprijzen verder stijgen et cetera. 

Maar ook mensen die een voldoende hoge hypotheeklening kunnen krijgen, zien er vaak ervan af nu de hypotheekrentes stijgen. Ik verwacht dat die rentes verder zullen stijgen, doordat de kapitaalmarktrentes de komende kwartalen per saldo verder kunnen klimmen – daarover zo meer – waardoor de maandlasten hoger worden. En dan is er nog het feit dat, door die stijgende maandlasten, banken vaker een hypotheekleningaanvraag afwijzen. Ook uit die hoek neemt de vraag naar huurwoningen toe en de huren stijgen. 

De hoge inflatie maakt het voor de centrale banken in toenemende mate lastig het beleid volledig onveranderd te houden. De officiële rentes gaan niet omhoog, maar langzaam maar zeker wordt het opkopen van obligaties afgebouwd. Het gaat langzaam en het zal lang duren, maar het betekent wel dat de deksel die al heel lang stevig op de kapitaalmarkt drukte, beetje bij beetje minder stevig erop komt te liggen. Met de hogere inflatie dan in het verleden in het verschiet, is een stijging van de kapitaalmarktrentes te verwachten. Niet dat de stijging die rentes heel ver zal voeren, 1 procent in de Duitse tienjarige rente is bijvoorbeeld voorlopig science fiction, maar een stijging desalniettemin.