Aanhoudende spanningen in Oekraïne of niet, de sterke dollar remt de hoge ambities van het gouden edelmetaal. Binnen 6 handelsdagen steeg de Dollarindex (die de Amerikaanse valuta met 6 andere belangrijke deviezen vergelijkt) van 79,0 naar 80,325 punten. Iets wat zelfs op Forex-gebied ( Foreign Exchange) een zeer uitzonderlijke situatie is. De stijging van de dollar werd voornamelijk gefundeerd door de sterke cijfers uit de VS waarbij de cijfers uit Europa te wensen over lieten. Het BBP voor de EU viel in het eerste kwartaal toch 0,9% lager uit dan verwacht terwijl in de VS beduidend minder uitkeringen werden aangevraagd.

Goldman Sachs kon het wederom niet laten om in het kader van dit negatieve sentiment ook nog eens een betweterige tik uit te delen. Zij verwachten dat goud aan het einde van dit jaar rond $1.050 / Toz zal verhandelen en zilver op $17.50/ Toz. Vandaag stabiliseerde de goudprijs zich gelukkig enigszins waarbij de goud-futures van juni $1296,10/ Toz lieten zien.

De economische cijfers over de groei in de eurozone maken een renteverlaging door de ECB volgende maand steeds waarschijnlijker. Donderdag werd immers bekend dat de economie in de eurozone in het eerste kwartaal slechts met 0,2% gegroeid was. Daar komt bij dat de huidige lage inflatie, hoe je het ook wendt of keert een doorn in het oog van Draghi. Analisten verwachten op 5 juni aanstaande een verlaging van de herfinancieringsrente met 10/15 basispunten, waarbij de depositorente tevens verlaagt wordt met 5/10 basispunten.

Ook de OESO maakte al eerder in de nieuwe Economic Outlook bekend te verwachten dat de lage inflatie de trigger zal zijn voor de ECB om de rente op korte termijn te verlagen. De OESO verwacht dat de consumentenprijzen in de eurozone dit jaar (in totaal) stijgen met een schamele 0,7%, in plaats van de 1,2% waar in november 2013 nog op werd gerekend. Voor 2015 werd de inflatieverwachting licht verlaagd van 1,2 naar 1,1%.

De dreiging voor deflatie in de eurozone is ook voor de OESO het grootste zorgenkind, uiteraard tezamen met de financiële spanningen in de opkomende landen en geopolitieke risico’s in de oostelijke regio’s.

De daling van de lange rente die we in de eurozone zien de voorbije weken en maanden heeft alles te maken met de vrees voor deflatie, een daling van het algemene prijzenpeil. Er is nauwelijks nog sprake van inflatie in de eurozone en sommige Zuid-Europese landen is er al sprake van dalende prijzen. Hierdoor is het zeer waarschijnlijk dat de ECB actie zal ondernemen op 5 juni. Belangrijker nog is de noodzaak om de groei weer aan te zwengelen in de eurozone door de kredietverstrekking van banken meer op gang te brengen.

Verwacht wordt dat de ECB voor een bepaald bedrag per maand aan her-verpakte kredieten (hypotheek en/of bedrijfsleven) gaan opkopen. De bedoeling van de ECB is ook om de sterke euro te verzwakken. Een zwakkere euro betekent dat de invoer duurder wordt en op die manier wordt er inflatie geïmporteerd.

De steeds lagere rente zou het economisch herstel in de eurozone moeten versterken. Vooral in Zuid-Europa waar de rentedaling het voorbije jaar en ook nog de jongste maanden toch bijzonder spectaculair was. Maar een gebrek aan vertrouwen tempert de impact van de rente op de economische groei. In elk geval is de lagere rente goed nieuws voor de overheden in de eurozone. Op de vele miljarden aan overheidsschuld moet er minder rente worden betaald. Een mooie besparing, waardoor er elders minder gesaneerd dient te worden.

Spaarders en beleggers in vastrentend papier zoals obligaties zijn uiteraard weer het dupe van de dalende rentes. Deze vorm van beleggingen blijft steeds minder opbrengen, al is door de afwezigheid van inflatie gelukkig geen sprake van een chronische verarming. En ook hierbij geldt, de kans dat beleggers hierdoor verdere stappen naar de beurs zet wordt alsmaar groter. En in huidig risicovol marktsegment is het maar de vraag of dat een goede ontwikkeling is.

Een ander zorgwekkend punt is dat binnen Europa de verschillen ook steeds groter worden. Uit de afgelopen week gepubliceerde kwartaalcijfers wordt dat beeld des te duidelijker bevestigd. Duitsland trekt de economie van de eurozone, terwijl Frankrijk steeds meer tot last wordt.

Duitsland noteerde als grootste economie van de eurozone in het eerste kwartaal van dit jaar een toename van het BBP met 0,8% tegenover het laatste kwartaal van vorig jaar. De Duitse groei ligt daarmee boven de analistenprognoses van 0,7%. In het vierde kwartaal van 2013 noteerde het Duitse BBP al 0,4% hoger. In tegenstelling tot Nederland bracht de zachte winter wel goed nieuws voor de Duitse economie. Ook de binnenlandse consumptie trok aan. De export viel daarentegen wel wat terug.

Fijn voor Duitsland, minder fijn voor de aanstaande verkiezingen. Immers worden de verschillen steeds groter en is het maar de vraag of Angela Merkel nog steeds haar volk achter zich krijgt om Europa te blijven steunen. Gezien de werkeloosheid en daarmee de onvrede in Duitsland ook met de dag groter wordt en Duitsers logischerwijs eindelijk hun eigen land op de eerste plaats willen zetten.

Terwijl de eerste economie van Europa als vanouds de Europese kar trekt, glijdt Frankrijk - als tweede economie van de eurozone - steeds dieper weg. Analisten hadden gerekend op een beperkte groei van 0,1%. Als verklaring voor de tegenvallende cijfers wordt verwezen naar de belastingverhogingen onder president François Hollande, waardoor de consumptie aanzienlijk tegenviel.

Eerder meldden we al dat het zeer zorgwekkend is dat de geldgroei op een historisch laag punt staat en afgelopen jaar met 1% is afgenomen. Dit cijfer toont namelijk aan hoe laag de kredietbehoefte is van bedrijven en particulieren (de laatste keer dat de geldgroei op hetzelfde lage punt stond was tijdens de financiële crisis in 2009). Daar komt bij dat de werkloosheid is in veel landen inmiddels ook op depressieniveau zijn aanbeland.

Je hoeft echt geen hogere wiskunde toe te passen om tot de conclusie te komen dat verdere versoepeling door de ECB is logischerwijs een onherroepelijke volgende stap is. Het grootste gevaar voor de eurozone blijft een situatie waarin de prijsniveaus blijven dalen. De sterke euro in combinatie met de trage hervormingen en gebrek aan daadkracht zal de al lage inflatie kunnen ombuigen naar deflatie. Hoewel de eurozone een behoorlijk overschot op de lopende rekening heeft, blijft er op korte termijn een neerwaartse druk op de euro. Veel analisten verwachten dat de korte rente in de VS zal oplopen terwijl de ECB eerder zal neigen naar verdere monetaire verruiming waardoor de rentespread met de VS groter zal worden.

Het lijkt ons dat politici en centrale bankiers nu eindelijk eens grip moeten krijgen op hoe men met deflatie zal omgaan. En als dat niet heel rap aangepakt wordt, zal dit een zeer zorgwekkende nieuwe bedreiging voor de toekomst van Europa vormen.