Brexit lijkt dan toch, ruim 4 jaar na het referendum, zich te voltrekken, waarmee een belangrijke bron van onzekerheid opdroogt. En de VS en de China hebben een deelhandelsakkoord bereikt, waarmee het tweede belangrijke bron van onzekerheid is gedempt.

Niet dat je dat allemaal zou kunnen afleiden uit de goudprijs overigens. Die is per saldo licht gestegen en in ieder geval niet richting de stand van de zomer van 2019 teruggevallen. Dat oogt vreemd, aangezien de inflatie nou niet bepaald uit de hand dreigt te lopen. Het mag dan wel vreemd ógen, dat betekent niet dat het ook vreemd ís.

Neem het deelhandelsakkoord tussen China en de VS. Dat heeft op korte termijn weliswaar een belangrijk deel van onzekerheid weggenomen, maar ik houd er sterk rekening mee dat die juist hevig zal terugkeren in 2020. Dit wanneer de twee landen en de markt gaan focussen op deel II van het handelsakkoord. Dat wordt veel lastiger te beklinken omdat China en de VS het dan zullen hebben over écht heikele punten. De gesprekken worden er niet makkelijker op gemaakt door het feit dat China erop staat dat de gesprekken plaats vinden op basis van gelijkwaardigheid, zoals het land keer op keer laat weten.

Die woordkeuze lijkt onschuldig en mijn focus erop semantisch, maar ik meen dat daarin de kern van het probleem schuilt. Dat is nou namelijk het hele punt; de VS zien China niet als gelijkwaardig en alles wat het land tegen Beijing ondernomen heeft, heeft als doel te voorkomen dat China gelijkwaardig wórdt aan de VS, in economisch en militair opzicht. Anders gezegd: de handelsoorlog tussen de twee landen gaat primair over alles behálve de onderlinge handel!

In 2020 is het ook te verwachten dat president Trump zich weer harder gaat opstellen richting China naarmate de verkiezingen dichterbij komen. Uiteindelijk levert een harde opstelling tegen China meer stemmen op dan goede vrienden worden met het land, mede omdat de Democraten ook zeer kritisch zijn op Beijing. Een te zachte opstelling van Trump kan hem blootstellen aan aanvallen van zijn Democratische uitdager dat hij te soft is. Maar die hardere opstelling van Trump in 2020 kan ook door iets anders worden veroorzaakt!

Hoewel lang niet alle details van het deelhandelsakkoord bekend zijn gemaakt, weten we dat een van de afspraken inhoudt dat China volgend jaar en het jaar erop Amerikaanse landbouwproducten ter waarde van 50 miljard dollar zal kopen. Volgens de Amerikanen zou China mikken op 50 miljard dollar aan landbouwproducten per jaar op termijn.

Het is echter maar zeer de vraag of China zich aan die afspraak zal kunnen houden. Dat kan verklaren waarom de Chinese overheid de afgelopen dagen heel vaag is over de afspraken, in tegenstelling tot de Amerikanen. 25 miljard dollar per jaar voor Amerikaanse landbouwproducten zou ruwweg een terugkeer naar de volume van voordat de handelsoorlog zou beginnen, inhouden.

50 miljard dollar per jaar zou dus een verdubbeling van de normale aankopen van landbouwproducten uit de VS betekenen. Dat is zeer onwaarschijnlijk, al is het maar omdat China sinds het begin van de handelsoorlog met de VS langlopende afspraken over afname van landbouwproducten heeft afgesloten met andere landen, zoals landen uit Latijns Amerika. Hun producten zijn ook goedkoper geworden voor de Chinezen, dankzij de wisselkoersdaling. Daarnaast hebben Chinese bedrijven de laatste tijd grote overnames in de landbouwsector in bijvoorbeeld Australië gedaan, waardoor vanuit dat land en Nieuw-Zeeland meer landbouwproducten naar China zullen gaan.

Áls China inderdaad zoveel zou uitgeven aan Amerikaanse landbouwproducten als wat de Amerikanen beweren, dan zou het land in feite voedsel moeten opslaan in gigantische opslagplaatsen. Dat lijkt zeer onwaarschijnlijk.

Het zou me niet verbazen als China die toezeggingen gedaan heeft om de deal binnen te krijgen en dat in de loop van 2020 het voor de Amerikanen duidelijk zal worden dat het akkoord voor een belangrijk deel puur retorisch is en niet uit de voeren. Op dat moment is een twitterstorm van Trump te verwachten, het ongedaan maken van de reductie van de invoerheffingen en aankondiging van nieuwe. Met alle gevolgen van dien voor de financiële markten.

Trump kan voor nog meer onzekerheid zorgen als ook nog de economische groei in de VS afneemt, zo vlak voor de verkiezingen, begin november 2020.

Een ander detail uit het deelhandelsakkoord lijkt te zijn dat de totale Chinese import uit de VS de komende jaren zou moeten klimmen richting 300 en later zelfs 400 miljard dollar. Dat zou meer dan een verdubbeling betekenen ten opzichte van 2019! Ik heb het eerder, in een andere context, gezegd en ik herhaal het maar: de kans dat we op 31 juli 2020 een Elfstedentocht gaan rijden op natuurijs in Friesland acht ik nog groter! Concreet: houd er rekening mee dat het gunstige invloed van het deelhandelsakkoord op de markten van korte duur kan zijn.

En dan is er nog de brexit. Die kan per 31 januari 2020 een feit worden, maar vergeet niet dat de twee partijen daarna een handelsakkoord moeten zien te smeden zodat onderlinge handel ook in de toekomst soepel kan verlopen. Een beetje handelsakkoord telt honderden pagina’s en de onderhandelingen duren vrij lang, omdat vele belangen op te spel staan en de lobbymachines overuren draaien. Dat Londen als doel heeft gesteld dat zo’n akkoord nog voor het einde van 2020 er moet zijn, is in mijn ogen dan ook een soort ingebouwd mechanisme voor spanningen en onzekerheid volgend jaar.

Het zou me niet verbazen als de markt voor edelmetalen er net zo over denkt. Daar komt bij dat de centrale banken wereldwijd bezig zijn met een nieuwe periode van verruiming, terwijl het beleid al zeer ruim ís. Iedereen met een beetje historisch besef weet dan dat de kans op mislukking en ongewenste uitkomsten, zoals veel hogere inflatie dan nu wordt verwacht op middellange termijn, veel groter is dan de kans dat het allemaal met een sisser af zal lopen. Dat de inflatieverwachtingen tot het einde van het volgend decennium nauwelijks boven 1 procent liggen, maakt het veel waarschijnlijker dat op het inflatiefront het nieuws tegenvallend zal zijn. Hogere langetermijnrentes en een hogere goudprijs liggen dan voor de hand.