De vraag waar de meeste beleggers zich op dit moment mee bezig houden luidt: waar is het nog veilig? De maanden april en mei kenmerkten zich door stijgende aandeelmarkten waarbij de Japanse beurs aan kop ging. De beurzen floreren nog steeds maar zijn niet gebaseerd op reële economische cijfers. Er hoeft ergens maar één dominosteen om te vallen en alle andere economieën zullen in de neerwaartse spiraal meegesleurd worden. In de VS neemt het effect van het ruime monetaire beleid steeds meer af. Woensdag werd bekend dat er - ondanks de afname in het aantal steunaanvragen - onverwacht minder banen in de Amerikaanse private sector waren bijgekomen. In plaats van de verwachte toename van 170.000 banen kwamen er ‘slechts’ 135.000 banen bij.

In Europa stagneert de kredietverlening en lijkt de ECB nog steeds de Europese economie aan zijn eigen lot over te laten. Mario Draghi stemde donderdag de beurzen in het rood nadat de ECB bekend maakte geen aanstalten te maken om nieuwe onconventionele maatregelen in te zetten. Beleggers werden massaal teleurgesteld omdat Draghi in mei nog verkondigde een plan te hebben om de kredietverlening aan het midden- en kleinbedrijf te stimuleren. Draghi noemde die plannen nu middellange en lange termijn doelstellingen en schoof ze daarmee op de lange baan. Wel gaf Draghi aan niet al zijn kruit verschoten te hebben en dat hij zal ingrijpen wanneer dat echt nodig blijkt te zijn.

Vanaf het moment dat president Shinzo Abe tijdens de verkiezingscampagne in november 2012 de BOJ opriep het monetaire beleid ongelimiteerd te verruimen, daalde de yen scherp in waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar. De yen daalde maanden achter elkaar gestaag, maar die trend werd afgelopen week plotseling doorbroken. De waarde van de yen ten opzichte van de dollar steeg de afgelopen week plotseling met bijna 10%. De grootste stijging in de afgelopen 3 jaar.

Dit is voor Europa eindelijk goed nieuws omdat het onze exportpositie ten opzichte van Japan zal verbeteren. De Japanse premier Taro Aso gaf desondanks aan dat deze stijging op korte termijn niet tot ingrijpen van de centrale bank zal leiden. De premier wil de eerste gevolgen van de stijging afwachten. Wij vragen ons niet af of de dominosteen valt, maar welke kant hij opvalt. Door het ruime monetaire beleid van Japan de afgelopen maanden zijn de handelstekorten naar recordhoogtes gestegen. Door de combinatie van een zwakke economie en een handelstekort dat de pan uit rijst, zal de concurrentiepositie van Japan de komende tijd alleen maar meer onder druk komen te staan.

In de VS werd de sterke stijging van de yen juist negatief ontvangen. De yen doorbrak de opmars van de dollar ten opzichte van de yen abrupt waardoor de dollar technisch verzwakte. Hierdoor verloren de Amerikanen het vertrouwen in de dollar en als gevolg daarvan kleurden alle beurzen rood.

Omdat goud een sterke correlatie heeft met de dollar is een zwakker wordende dollar in de meeste gevallen gunstig. Toch blijven de vooruitzichten voor goud op korte termijn onzeker. De massale verkoopgolf van het edelmetaal in de maanden april en mei is enigszins te verklaren door positieve berichtgeving over aantrekkende economische groei in de VS. Echter is deze economische groei, ondanks de extreme stimuleringsmaatregelingen van de Amerikaanse overheid, nog maar nihil ten opzichte van de groei die je zou mogen verwachten bij een dergelijk beleid.

De Indiase regering heeft het op dit moment ook moeilijk. De Indiase bevolking blijft massaal goud opkopen. India is bang dat de waarde van de roepie in het geding komt en dat dit een grote negatieve impact op de handelsbalans zal uitoefenen. Ondanks dat wij vorige week nog onwaarschijnlijk achtten dat de regering de belastingen zou verhogen is dat deze week onjuist gebleken. India verhoogde de importbelasting van 6% naar 8% en heeft ook restricties opgelegd aan banken om niet meer dan 50 gram goud per persoon te verkopen. Ook de grote restricties die de Indiase regering haar bevolking oplegt om de goudmania een einde toe te roepen heeft vooralsnog weinig effect. Met deze acties zal goudsmokkel in India waarschijnlijk weer en heikel punt op de agenda van de regering worden.

Een dalende goudprijs is op korte termijn niet onwaarschijnlijk. Zolang de dominostenen overeind blijven staan en de overheden er alles aan doen om hun reële economiën draaiende te krijgen zullen beleggers en speculanten hun rendement blijven zoeken in beleggingscategorieen met een hoger risicoprofiel.