Met de FOMC-vergadering op 28 en 29 januari in het vooruitzicht, verwachten beleggers dat de Fed de tapering verder zal uitbreiden. Ongeacht deze prognose — en ondanks de sterkere dollar van de afgelopen week — lijken de vooruitzichten voor de goudprijs toch steeds positiever te worden.

Niet alleen verhoogden speculanten hun netto longposities in goud afgelopen week met 7,6%, ook werd begin deze week bekend dat de SPDR Gold Trust de grootste instroom sinds november 2011 beleefde. Met name het zwakke banenrapport van de VS twee weken geleden zorgde ervoor dat beleggers opeens weer beseften dat goud toch nog steeds één van de betere hedges is tegen de grote risico’s waar de Amerikaanse economie aan wordt blootgesteld.

We kunnen tevens bijna met zekerheid koersstijgingen gaan vinden in de platina-hoek. Het is inmiddels bekent dat analisten verwachten dat de vraag naar platina vanuit de industrie en de vraag naar platinasieraden de komende jaren relatief harder zullen stijgen dan het aanbod. Doordat platina voornamelijk in dieselkatalysatoren gebruikt wordt, hebben de zwakke vooruitzichten en de geringe groei van de autoverkopen in de eurozone ervoor gezorgd dat de prijs in 2012 aanzienlijk lager stond.

Hier kwam verandering in toen er grootschalige stakingen ontstonden bij de grootste platinamijnen in Zuid-Afrika (deze mijnen zijn goed voor ruim drie kwart van de wereldwijde platinaproductie). Verwacht wordt dat dit slechts het begin is en dat de prijs van platina de komende jaren met 70% kan stijgen omdat er grote veranderingen vanuit de aanbodkant aan komen. Uit internationaal onderzoek van KPMG naar de toekomst van de automobielbranche blijkt dat de vraag naar voertuigen in de opkomende landen tot 2020 fors zal toenemen. China zal tegen die tijd goed zijn voor een derde van alle nieuwe auto’s wereldwijd. Hierna volgt de VS met 17 miljoen auto’s, India met 10 miljoen en Brazilië met bijna 6 miljoen auto's. Daarnaast is de verwachting dat ook de Europese auto-industrie de komende jaren weer uit zijn dal zal klimmen, waar platina wederom verder van zal profiteren. China heeft onlangs aangegeven de vervuiling massaal te willen terugdringen waarbij katalysatoren hierin een doorslaggevende rol in vervullen.

Bank of America Merrill Lynch gaat zelfs een stapje verder en publiceerde in het Global Research rapport te verwachten dat platina dit jaar goud zal blijven overstijgen in performance en kan stijgen naar $1900 p/toz. Aantrekkende Aziatische en Europese economieën en strakker monetair beleid zijn de belangrijkste drijfkrachten. Ook woedt er zeer veel onzekerheid aan de aanbodkant. Deze onzekerheid is logischerwijs te verklaren doordat ’s werelds grootste platinaproducent Anglo American Platinum in het kader van een langverwachte herstructurering diverse Zuid- Afrikaanse mijnen sluit. Deze mijnen zijn goed voor ongeveer 75% van de wereldwijde platinaproductie.

Maar dat is nog niet alles. Immers werd afgelopen week bekend dat tenminste 70.000 mijnwerkers in de platinamijnen van Zuid-Afrika wederom gaan staken. Het gaat om medewerkers van de drie ’s werelds grootste platinamijnbedrijven Anglo American Platinum (AMS), Impala Platinum Holdings (IMP) en Lonmin (LMI). Zij zijn goed voor ruim 70% van de mondiale platinadelving. Genoodzaakt door de torenhoge inflatie van 5,4% in Zuid-Afrika, eisen de medewerkers een verdubbeling van hun maandsalaris naar $1.150,-. De politie neemt op dit moment forse maatregelen om een vergelijkbaar bloedbad van de stakingen in augustus 2012 te voorkomen. Toen kwamen er door de rellen minstens 44 mijnwerkers om.

Niet alleen zal de staking een forse impact hebben op de platinaproductie; iedere dag dat er gestaakt wordt verliest alleen Lonmin al 3.100 troy ounces aan platina. Dat komt neer op een financieel verlies  van ongeveer $4,5 miljoen (tegen huidige koersen). De kans is groot dat de stakingen ook op de goudmijnen overslaan. De autoriteiten doen er op dit moment alles aan om dat te voorkomen, maar maar verdere onrust valt niet uit te sluiten.

Wall Street negeert natuurlijk al heel lang de begrotingsperikelen. Het schuldplafond wordt gewoon verhoogd wanneer dat weer nodig blijkt. En wie zou hier ook over durven te klagen? Iedereen weet immers wat hier de impact van is. het onbeperkt bijdrukken van geld is op de korte termijn natuurlijk fantastisch voor de aandelenmarkt. Maar op de langere termijn zal het onze economie volledig verscheuren waarbij wij als burgers voor de enorme schuldenlast zullen opdraaien.  Maar eerlijk is eerlijk, de Fed bevindt zich dan ook in een heel lastig pakket.

(bron: RightChange.com)

Blijft de vraag waarom de Fed zoveel risico neemt door zich bij het afbouwen van het opkoopprogramma te laten leiden door macro-economische cijfers. Daar komt bij dat de Fed bijzonder wispelturig is. Op het ene moment wilden ze beginnen met tapering zodra de werkloosheid tot 7% gedaald was, waarna dit percentage niet veel later naar 6,5% werd bijgesteld. En tapering laten afhangen van de werkloosheidscijfers zet grote druk op de verkeerde economische motoren van de economie. Want wat gebeurt er als de werkgelegenheidscijfers dan toch opeens tegenvallen, of als de economische groei veel sterker is dan verwacht? Dan zal de markt juist gaan twijfelen aan de belofte om de rente voor een langere periode niet te verhogen. Hoe dan ook is het niet heel erg geloofwaardig meer, maar de Fed kan dan wellicht ook niet anders dan nu stoïcijns doorgaan op het ingeslagen pad.

Daar komt bij dat er helemaal niet ‘getaperd’ kan worden. Sterker nog, de wereldwijde liquiditeit zou helaas juist moeten blijven toenemen — omdat diverse centrale banken in ontwikkelde markten wél vasthouden aan hun zeer soepele monetaire beleid. De Bank van Japan zal naar verwachting op korte termijn zelfs nog de geldkraan verder opendraaien met extra stimuleringsmaatregelen. Ook de ECB is bezig met het geleidelijk afbouwen van de schuldenpositie, maar in diverse landen lijkt het deflatiespook steeds hardnekkiger te worden. De ECB heeft reeds aangegeven indien nodig nog andere maatregelen (dan renteverlagingen) te zullen nemen. We kunnen wel concluderen dat de bezorgdheid over het terugtrekken van liquiditeit uit de opkomende markten door het naderende einde van het aankoopprogramma van de Fed volledig overtrokken is.

De aanhoudende dreiging van deflatie is een ware nachtmerrie voor beleidsmakers. Japan is het schoolvoorbeeld van hoe moeilijk het is om het tij in een dergelijke economische situatie te keren.

IMF rapporteerde afgelopen week zeer bezorgd te zijn over de toenemende dreiging van deflatie. De kerninflatie daalt sinds 2011 in de VS en de eurozone, terwijl ook de andere twee belangrijkste componenten van inflatie; energie en voedselprijzen blijven dalen. Volgens IMF is er op dit moment spraken van een zogenoemde ‘output gap’, gebrek (of zelfs daling) van economische activiteiten. De output gap loopt een jaar voor op de inflatie, wat in ons geval dus kan betekenen dat het nog heel lang kan duren voordat de inflatie weer gaat stijgen — zelfs al zou de Amerikaanse economie met 3% stijgen.

Mocht deflatie toeslaan, dan zal het leiden tot een herwaardering van de verschillende beleggingscategorieën. De prijsontwikkelingen zullen voor een groot deel afhangen van de reactie van beleidsmakers. En met een inflatie op zo’n laag niveau is er niet veel ruimte meer voor verrassingen. Mede hierdoor zullen centrale banken genoodzaakt blijven nog een aanzienlijke tijd in een stimulansmodus te blijven.

In ons huidige klimaat van aanhoudende monetaire onrust bestaat er een steeds groter gevaar dat beleggers hun vertrouwen in het financiële systeem verliezen. De financiële markten trekken zich op dit moment vrijwel niets aan van de stagnerende Amerikaanse groeiverwachtingen. Er hoeft ergens maar één dominosteen om te vallen en alle andere economieën zullen in de neerwaartse spiraal meegesleurd worden. Kortom, meer, niet minder monetaire onrust en hogere, geen lagere goud- en platinaprijzen.