Dat waren de woorden die de financiële markten graag wilden horen. Iedereen herinnerde zich heel goed de herfst en winter van 2018. De koersen daalden behoorlijk toen de markt zich realiseerde dat de Fed het echt meende als die beraadslaagt over of de rente in 2019 3 of 4 keer opgetrokken moest worden.

De afgelopen weken is er wat nervositeit ontstaan over die belofte van 10 juni vorig jaar. Een belangrijke reden daarvoor was de Fed zelf; in december zei Powell uit te gaan van een minder sterk herstel in de eerste helft van het jaar maar was hoopvol over de tweede helft, door de komst van de corona vaccins. Het glas was half vol.

Tijdens de eerste persconferentie van 2021 moest Powell een middenweg zien te vinden tussen het glas half vol te blijven zien – zou raar zijn als hij nu ineens minder hoopvol zou zijn dan nog maar enkele weken geleden – maar die nervositeit eruit zou halen. Dat is hem gelukt.

Hij herhaalde dat de economische vooruitzichten voor de tweede helft van het jaar goed zijn maar haastte zich te melden dat dat níet betekent dat de Fed ook de monetaire koers zal wijzigen. Dat komt pas aan de orde wanneer de inflatie structureel iets boven 2 procent op jaarbasis is opgelopen én het doel van maximale werkgelegenheid is bereikt.

Dat laatste zal het geval zijn als de werkloosheid om en nabij 4 procent bedraagt....althans dat dachten we! Powell voegde daar deze week nog een niet onbelangrijk element aan toe door te zeggen dat de bank niet alleen naar het werkloosheidspercentage zal kijken om te bepalen of maximale werkgelegenheid is bereikt maar ook naar de werkloosheid per bevolkingsgroep bijvoorbeeld. Dus wanneer de werkloosheid in de VS zakt naar die circa 4 procent, hoeft dat niet automatisch te betekenen dat maximale werkgelegenheid is bereikt. “De economie is ver verwijderd van de doelen met betrekking tot de werkgelegenheid en inflatie en het zal zeer waarschijnlijk nogal wat tijd vergen om voldoende winst op die terreinen te boeken”, aldus Powell. Ofwel: voorlopig wijzigen we de ingezette koers niet.

Praten over het minder ruim maken van het monetaire beleid en in het algemeen focus op een exit uit het huidige beleid is prematuur, aldus de Fed-baas. De tweede variant voor: voorlopig wijzigen we de ingezette koers niet. Hij voegde daaraan toe dat de Fed geleerd heeft van vorige keer. Die ‘vorige keer’ is de herfst van 2018. In de wetenschap dat de koersen toen behoorlijk daalden en financiële stabiliteit in gevaar was, is die les samen te vatten als ’doe het niet weer’.

De derde variant voor ‘voorlopig wijzigen we de ingezette koers niet’ was te horen toen Powell zei dat ‘het verband tussen lage rentes en koersen op de financiële markten waarschijnlijk niet zo sterk is als dat mensen denken.” Dat is een belangrijke opmerking omdat wat Powell in feite zegt, is dat ook als de aandelenkoersen te hoog zouden zijn, dat niet door het Fed-beleid komt. De bank kan er dus mee doorgaan zonder te vrezen dat haar beleid tot een zeepbel leidt.

Maar het is niet alleen dat de Fed duidelijk maakte dat de belofte dat ze niet eens nadenkt over wanneer na te denken over renteverhogingen nog steeds opgaat. Powell hintte er ook op dat de Fed het monetaire beleid verder kan verruimen, dus de rente verder verlagen en/of meer activa opkopen op de beurzen. “Als werkgelegenheid en inflatie niet voldoende snel naar de niveaus bewegen die wij nastreven, dan kunnen we aangeven dat we het beleid nog ruimer zullen maken”, zei hij.

Iets wat roet in het eten kan gooien, de Fed kan dwingen toch na te gaan denken over renteverhogingen, zeg maar, is als de inflatie zou stijgen de komende tijd. Herstel, dat is wat in theorie roet in het eten kan gooien. In de praktijk niet want Powell was helder. De inflatie zal de komende maanden stijgen door een statistisch effect (prijzen worden vergeleken met een veel lagere basis 12 maanden geleden). Dat is een tijdelijk effect, aldus de Fed-aanvoerder. En als de prijzen later in het jaar stijgen omdat de economie goed op gang komt, zoals de Fed verwacht, dan nog zal dat voor de bank geen reden zijn na te gaan denken over renteverhogingen; ook dat zullen we als een tijdelijk fenomeen beschouwen, aldus Powell.

Meer in het algemeen: de Fed zou een hogere inflatie verwelkomen, niet vrezen. “We weten wat te doen als de inflatie te hoog wordt, het is veel lastiger om te gaan met te lage inflatie”, klonk het uit zijn mond. Mocht het tot dan toe niet duidelijk zijn geweest: de belofte van 10 juni 2020 geldt onverminderd, wat er ook gebeurt, zou ik bijna willen zeggen.

Met betrekking tot inflatie was het adagium ‘voorkomen is beter dan genezen’ de regel waar de Fed, en andere centrale banken wat dat betreft, zich aan hielden in het verleden. Het mag nu wel duidelijk zijn dat dat veranderd is in ‘genezen is beter dan voorkomen’.