Tijdens de alweer laatste ECB-vergadering voor dit jaar, op 3 december, heeft dat bestuur, onder aanvoering van de Italiaan Mario Draghi, vijf besluiten genomen. De bank gaat langer dan eerder gemeld zijn quantitative easing-beleid voeren (tot minstens maart 2017 in plaats van tot september 2016), het ‘onbeperkt lenen’-loket voor commerciële banken blijft tot minstens diep in 2017 open, de inkomsten op de staatsobligaties die de ECB al in bezit heeft, worden herinvesteerd, de depositorente gaat omlaag van -0,2 naar -0,3 procent en de ECB gaat voortaan ook schuldpapier van regionale en lokale overheden uit de eurozone opkopen.

Het belangrijkste van gisteren heeft echter in mijn ogen niets met die vijf besluiten te maken. Het belangrijkste wat ik gisteren hoorde, werd in de persconferentie genoemd. Het ging niet om een besluit maar om het volgende.

Op de vraag van een journalist of de ECB een hogere inflatie dan de doelstelling (onder maar wel dichtbij 2 procent) zal gedogen om zo een buffer in te bouwen tegen de lage inflatie, zei Draghi dat de ECB “wil dat de inflatie op de middellange termijn naar onder maar dicht bij 2 procent stijgt”. Niets nieuws daar. Maar toen kwam het. “We zullen er zeker rekening mee moeten houden dat de jaarlijkse inflatie gedurende een lange tijd ver onder het streefpercentage gelegen heeft.” Klinkt vrij onschuldig, niet waar? Maar laten we toch even stilstaan bij wat Draghi daar in feite zegt.

De ECB-preses zegt namelijk dat de bank er rekening mee moet houden dat de inflatie gedurende enkele jaren zeer laag is geweest, met andere woorden: hij beschouwt het verschil tussen circa 2 procent inflatie per jaar en de werkelijke inflatie als een soort inflatiebelminutenpakket waarbij hij die ongebruikte ruimte kan meenemen naar de komende jaren! Men neme die ongebruikte ruimte en plakt deze bovenop het streefpercentage van 2 procent en ziedaar, dat is het nieuwe inflatiekader voor de eurozone voor de nabije toekomst. Nog anders gezegd: de ECB zal een tijdlang een hogere inflatie dan het streefpercentage van 2 procent gedogen. Door te zeggen dat de ECB die ongebruikte inflatieruimte in de toekomst alsnog zal gebruiken, denk aan belminuten, zegt Draghi simpelweg dat hij van plan is het per abuis niet uitgevoerde stuk geldmoord uit het verleden in de toekomst alsnog in te halen.

Denk nu terug aan die keurig geklede man, laten we hem Braghi noemen, van het begin. Bewaart u voortaan al uw geld in huis of zorgt u er juist voor dat er geen cash in uw woning te vinden is? Tuurlijk, het is niet zeker dát hij terug zal komen. Maar wilt u daar achter komen met al uw geld in uw huis? Voor de goede orde: dat afpakken van minstens 10 procent is natuurlijk de inflatie de rest van dit decennium.

O en nog iets anders. Zoals gezegd is één van de besluiten om het QE-beleid tot minstens maart 2017 te blijven voeren. Grote kans dus dat dat gewoon eind van dat jaar zo niet het begin van 2018 wordt. De eerste renteverhoging van de ECB zal uiteraard niet plaatsvinden voordat QE afgebouwd is. Het zou niet logisch zijn, de officiële rente verhogen terwijl het doel van de QE de rentes omlaag drukken is.

De ECB zal ook niet meteen na het stoppen met QE beginnen met de renteverhogingen. De Fed is lang geleden gestopt met zijn QE maar de eerste renteverhoging moet nog plaatsvinden. Het zou zomaar kunnen gebeuren dat de ECB de rente dit decennium helemaal niet verhoogt. En dat zou van Draghi een unieke centrale bankier maken.

Hij is in november 2011 aan het roer van de ECB gekomen. Volgens de EU-regels is zijn benoeming goed voor een periode van 8 jaar, wat betekent dat Draghi in oktober 2019 de ECB zal verlaten. Het zou zomaar kunnen gebeuren dat Draghi een centrale bankier zal zijn die gedurende zijn presidentschap de rente nooit heeft verhoogd!