Het was weer een week vol schommelingen en verschuivingen. Aan het begin van de week keken beleggers uit naar Europese inflatie van 1,4% naar 1,6% en de torenhoge werkloosheidcijfers (12,1%). Ook de PMI’s van de Europese landen vielen tegen. Terwijl het op donderdag door Independence Day angstvallig stil was aan de andere kant van de oceaan, reageerden Europese en Aziatische beurzen positief op het rentebesluit van de ECB. De president van de ‘slapende’ bank sloot zich aan bij zijn collega van de BoE en handhaafde de rente (0,5%). Hierbij gaf hij wel aan toch echt bijna tot een renteverlaging te zijn gekomen en dat de rente voorlopig op het huidige of op een lager niveau zal liggen. Als gevolg van de onstuimige uitspraken van Draghi, heeft de euro toch een behoorlijke tik op de neus gekregen en terrein moeten prijsgeven ten opzichte van de dollar naar $1,29. Aan het einde van de week vielen de beurzen stil in het vooruitzicht van het banenrapport in de Verenigde Staten. Amerikaanse rente schoot omhoog na een sterker dan verwachte banengroei in het tweede kwartaal. Wel bleef de werkeloosheid staan op 7,6% terwijl gerekend werd op een daling naar 7,5%. Deze cijfers hebben veel impact op het verdere beursklimaat gezien de Fed immers heeft aangekondigd dat zodra de werkeloosheid tot 7% is gedaald (i.p.v. de eerdere 6,5%), nog dit jaar het opkoopprogramma af te bouwen. In een gezond werkend beursklimaat zou dit juist als zeer positief ontvangen moeten worden. Immers betekend een dalende werkeloosheid eigenlijk dat het juist heel goed gaat met de Amerikaanse economie en deze dus sterk genoeg is om de financiële markten te kunnen stimuleren zonder stimuleringsmaatregelen. Maar in huidige tijden zijn beleggers natuurlijk hoofdzakelijk bang dat het ‘liquiditeitstijdperk’ binnenkort ten einde zal komen.

Dichter bij huis begint de situatie in Portugal en Egypte ook uit de hand te lopen. Het Egyptische leger heeft president Mohammed Morsi inmiddels afgezet na dagen van politieke en maatschappelijke spanningen. Ondanks dat deze spanningen weinig invloed op de beurzen leken te hebben profiteerde de olieprijs hier wel van en noteerde met $101,24 per vat- hoogste koers sinds mei 2012.

De Portugese regering is deze week op springen komen te staan nadat de minister van Financiën Vitor Gaspar zijn biezen heeft gepakt en minister van Buitenlandse zaken Portas ook aan gaf te zullen opstappen. Vanwege economische depressie in Portugal is binnen de regering de onvrede over bezuinigingen zeer toegenomen. Als de regering een nieuw akkoord sluit, kunnen alle ministerposten gewijzigd worden en moeten er nieuwe afspraken met de Trojka gemaakt worden.

In het kader van deze rommelingen zijn de vooruitzichten niet heel goed te noemen. Nadat de rust op de markten door ‘meevallende’ cijfers uit de VS voor korte termijn weer zal wederkeren zullen Europese beleggers beseffen dat de lege woorden van Draghi niet voldoende zullen zijn om het beleggerssentiment op lange termijn te ondersteunen. Daar komt bij dat de Portugese problemen de angst voor hernieuwing van de Europese schuldencrisis heeft doen oplaaien. Niet alleen is de kans heel groot dat het land hierdoor een nieuw pakket aan internationale steun nodig heeft, ook hadden de zorgen zware impact op de veiling van de staatsobligaties van Frankrijk en Spanje afgelopen week en zorgden voor hogere financieringskosten. De rentes van de andere Europese landen leden hier ook direct onder.

Inmiddels komen er steeds meer ontevreden geluiden uit de markt over de passieve houding van de ECB. En dat terwijl Draghi in Europa om een deflatoire tendens te voorkomen juist stevige beleidsmaatregelen zou moeten durven nemen. Vooral in Europa gaat de vertraging van de prijsstijgingen hand in hand met een hardnekkige economische recessie, record brekende werkloosheid en het klaarblijkende onvermogen om de staatsschulden terug te dringen. Als er niet genoeg inflatie en groei is, moeten centrale banken de rente juist verder omlaag brengen (voor zover dat mogelijk is). Tenslotte is de participatiegraad op de arbeidsmarkt op dit moment nog aan de lage kant. Het is zeer aannemelijk dat de werkeloosheid niet zal dalen op het moment dat de economie aantrekt omdat er dan dus meer mensen tot de arbeidsmarkt zullen toetreden. Logischerwijs zal dit het reële werkeloosheidspercentage juist laten stijgen. Want een economie duikt in een recessie zodra de rentes te hoog zijn en de werkgelegenheid te laag is. Dit zou normaliter centrale banken moeten dwingen om de rente te verlagen totdat de economie zich op een lager niveau stabiliseert. Wij vragen ons af wat er nog moet gebeuren voordat Draghi eindelijk zijn stoute schoentjes aantrekt en actie onderneemt voordat de situatie echt onomkeerbaar verslechterd.

Hedgefondsen waren deze week nog niet te spreken over goud. De shortposities stonden met 77% nog op een historisch hoog niveau en de holdings in SPDR-trust daalde naar het laagste punt in 3 jaar met 2036.9 ton. Dit kwam doordat hedgefondsen afgelopen jaar 595 ton in ETP’s verkocht hebben (gemiddelde waarde van $59,9 miljard).

En toch kunnen we melden dat er steeds meer geluiden uit de markt komen dat de volatiliteit op de goud-futures-markt niet meer van lange duur zal zijn. Meer en meer technische analisten verwachten zelfs op zeer korte termijn een recovery. Inmiddels is bekend dat goud sinds begin dit jaar met ruim 23% gedaald is. Echter hebben de lage koersen een ware run op fysiek goud teweeg gebracht, munten en goud voor sierradenindustrie zijn nog steeds niet aan te slepen. Dit geldt niet alleen voor landen als China en India. Ook Turkije (’s werelds 4e grootste goudinkoper) heeft afgelopen kwartaal maandelijks gemiddeld 45 ton goud aangekocht en vraag vanuit de sierradenindustrie is met 60% gestegen. Dat dit een belangrijke goud indicator is blijkt uit cijfers van de World Gold Council, gezien de sierradenindustrie van Turkije goed is voor 43% van de wereldwijde vraag. Ook waren de markten vorige week nog bang dat door de tegenvallende economische cijfers uit China de vraag naar fysiek goud zou minderen. Dat dit een volledig misplaatste angst was blijkt wel uit het gegeven dat de premies in China inmiddels naar een recordhoogte van $ 37 Toz zijn gestegen (eind juni was dit ‘nog’ $21 Toz).

Daar komt bij dat niet alleen door de angst op hogere rentes, afbouw van QE3, volatiliteit in Japan en groeivertraging van China, fondsmanagers verwachten dat goud op korte termijn als ‘fair value’ door beleggers gewaardeerd wordt. Op hele korte termijn zullen de zorgen omtrent Portugal- en hierbij de oplaaiende angst om de Europese schuldencrisis- ervoor zorgen dat goud weleens eerder een snelle comeback zal maken dan in eerste instantie werd verwacht. Analisten van Bloomberg gaan zelfs zo ver dat ze verwachten de up-trend vanaf volgende week zichtbaar zal zijn.

Wij kijken uit naar de nieuwe publicaties van de CFTC op 8 juli, waarin ze alle aangehouden posities weer rapporteren. Door alle verontrustende ontwikkelingen in Europa en China, verwachten wij zelf dat de eerder genoemde 77% aan shortposities niet geëvenaard wordt.