De onzekerheid op de financiële markten lijkt inmiddels met de dag te stijgen. Het lijkt allemaal voorspoedig te gaan in de wereld, maar schijn bedriegt. Ondanks dat een aantal economische cijfers erop wijzen dat de wereldeconomie in de tweede helft van het jaar weer in de lift zal zitten, verwachten steeds meer analisten dat dit slechts minimaal impact zal hebben op de groei van de reële economie. In de VS nam het vertrouwen van huizenbouwers en hiermee het consumentenvertrouwen toe. Echter, door de trage inkomensgroei van gezinnen blijven Amerikaanse consumenten te weinig geld uitgeven. Hierdoor is het producentenvertrouwen de laatste tijd weer aanzienlijk gedaald. In Europa steeg de inkoopmanagersindex opnieuw en steeg het consumenten vertrouwen voor de 6^e maand op rij. Opvallend, want het werkeloosheidspercentage is in de eurozone op hetzelfde moment naar 12,2% gestegen, een nieuw recordhoogte. Europa waant zich nog steeds in de langste recessie sinds 1999, de inflatie blijft hangen op het kritische niveau van 1,4%. Angst om deflatie blijft hierdoor aanhouden. Beleggers lijken hun aandelenposities meer en meer te ‘neutraliseren’ vanwege het groeiende gat tussen de doorstijgende aandelenmarkten en de stagnerende fundamentals. Daar komt bij dat centrale banken zich inmiddels meer bezig lijken te houden met het beleid van andere centrale banken dan met hun eigen beleid.

Ondanks dat de Fed zelf dagelijks lijkt te bakkeleien over het wel of niet stopzetten van QE3, hangt het herstel van de wereldwijde economie volgens de VS voornamelijk af van de eurozone. De sleutel voor verbetering ligt volgens de Amerikanen bij het aanjagen van de ingezakte economie in de eurozone. Zorgen gaan vooral uit naar de recessie en het teruglopen van de binnenlandse consumentenbestedingen. Ze eisen dat de ECB met sterkere maatregelen komt dan de eerdere verlaging van het rentetarief naar 0,5%. Logisch ook, want hoe kan het dat de geldhoeveelheid in Europa wel toeneemt, de bankkredieten nog steeds stagneren. Banken kunnen inmiddels goedkoper lenen maar in plaats van dit door te berekenen aan burgers en bedrijven wordt dit geld voornamelijk gebruikt om de eerdere duurdere bankinjecties van de ECB af te lossen.

Ondanks dat de ECB de minst actieve centrale bank is, heeft zij zelf op haar beurt haar haviksogen vooral op Japan en China gericht. De enorme beursval van de Nikkei-index (daling van 13% in een week) zorgden immers voor een nerveuze tendens op de aandelenmarkten. Toch zal Japan op korte termijn nog interessant blijven en baat houden bij het agressieve monetaire beleid van de centrale bank. Doordat de yen sinds begin dit jaar met 13% gedaald is, groeide de consumptie in het binnenland en groeide de economie in het eerste jaar met 3,5%. En ondanks de daling van de Nikkei afgelopen week staat de beurs nog steeds op een ruime winst van 30% YTD. Op korte termijn zullen bedrijven die voornamelijk in Japan produceren wel hun winsten zien blijven stijgen door de toenemende afzetvolumes. Op lange termijn is de keerzijde van een lage yen dat Japanse bedrijven hierdoor goedkoper zijn dan concurrenten in andere landen. Hierdoor wordt importeren weer duurder waardoor het tekort op de handelsbalans naar recordhoogtes is gestegen. Een lage yen zorgt er immers voor dat de marges onder druk komen te staan.

Voor Europa zijn de ontwikkelingen in Japan zeer belangrijk. Voornamelijk Duitsland, Frankrijk en Italië zullen veel last ondervinden van een lage yen vanwege de concurrentie met de Japanse auto-industrie. Door de lage yen ten opzichte van de dollar en de euro verbetert de exportpositie en de winstgevendheid van het Japanse bedrijfsleven. Het toch al onstabiele Europa moet hierop aanzienlijk bijleggen. Mede door deze negatieve impact op het Europese bedrijfsleven wordt verwacht dat de ECB op korte termijn opnieuw zal moeten ingrijpen. De markten kijken nu halsreikend uit naar de eerst volgende vergadering van de ECB (op 6 juni) en schatten de kans op extra verruimingsmaatregelen groot in.

Het nieuws omtrent de edelmetalen zet de laatste tijd ook al niet echt tot feeststemming aan. De papieren edelmetaalmarkt blijft momenteel onder druk staan. De speculatieve short positie op de COMEX blijven zich maar opstapelen en bereiken week na week nieuwe records. Hieruit blijkt nog steeds dat speculanten een verdere daling van de goudprijs niet uitsluiten. Voor zilver zijn de vooruitzichten inmiddels positiever te noemen. Beleggers verwachten dat het edelmetaal op weg is om zich langzaam weer te herstellen en verwachten op korte termijn stijgende prijzen te zien.

Het blijft een vreemde contradictie dat de edelmetaalkoersen op de papieren markt om het minste of geringste dalen, terwijl de vraag naar fysiek goud juist alleen maar groter wordt. Omdat de papieren markt vele malen groter is dan de fysieke goudmarkt had deze explosieve groei in vraag tot dusver nog weinig positieve impact op de goudprijs. Eerder meldden we al dat de World Gold Council verwacht dat India en China komend kwartaal alle records zullen verbreken. De Aziaten gebruiken de daling in de prijs om massaal meer fysiek goud in te slaan. In China steeg de vraag naar beleggingsgoud naar 52% en in India naar 22%. In april heeft Indiase bevolking 120 ton goud aangekocht. Met het aankomende festival en huwelijksseizoen verwacht de World Gold Council zelfs dat het land 400 ton zal aankopen. De Indiase regering maakt zich op dit moment grote zorgen over de heersende `goldmania` in hun land en hebben zelfs bekend gemaakt een importverbod te overwegen. De belastingverhoging van 4% naar 6% had immers weinig tot geen impact op de aankopen. India is bang dat de waarde van de roepie in het geding komt en dat dit een grote negatieve impact op de handelsbalans zal uitoefenen. Toch zal het onwaarschijnlijk zijn dat er een importverbod komt gezien goud een zeer belangrijke emotionele waarde vertegenwoordigt onder het volk. Daarnaast zal de regering ook niet verantwoordelijk gesteld willen worden voor het stimuleren van goudsmokkel- altijd al een heikel punt in India.

Ondanks dat we ons juist fundamenteel gezien geen zorgen hoeven te maken, is de kans door het grote aantal shortposities nog steeds aannemelijk dat herstel in de goudprijs nog iets langer op zich kan laten wachten.