Baalt u ook zo van de lage rente?
12 november 2015
Spaarrekeningen genoeg. Rente helaas niet. Bijna iedere week is het wel raak. Weer een nieuwe e-mail dat de spaarrente 'gewijzigd' is (raad u eens wat dat betekent). Ik moet m'n handen dichtknijpen met een rente van 1%, lijkt het wel. 'Is er geen betere manier?', vroeg ik mezelf af.
Waar gaat dit eindigen?
Er is natuurlijk maar één reden dat de rente zo laag is: het monetair beleid. De Europese Centrale Bank (ECB) is verantwoordelijk voor de laagste rente ooit. Geloof het of niet, de rente is in 500 jaar niet zo laag als nu geweest.
Kunnen we snel een hogere spaarrente verwachten?
Absoluut niet, meen ik.
Ook al stijgt de inflatie, waardoor we nog meer op ons spaargeld interen, geen haar op het hoofd van Mario Draghi (voorzitter ECB) zal eraan denken om de rente te verhogen. De overheidsschuld is namelijk veels te hoog. Europa en de euro zijn verdoemd als de rente stijgt. De rentelasten lopen dan de spuigaten uit.
Kortom, reken maar op lage rentes en koopkrachtverlies, zolang die schulden niet gesaneerd worden.
Hoe verdien ik meer dan 1%?
Goed, die lage spaarrente dwingt ons om alternatieven te zoeken. Maar er zijn weinig goede alternatieven. Dankzij de dalende rente zijn veel beleggingen alweer veels te duur, waardoor het toekomstig rendement alleen maar kan tegenvallen.
- De beurs? Te duur.
- De rente op obligaties? Nog lager dan de spaarrente (of zelfs negatief!).
- Vastgoed? Duur, risicovol en ingewikkeld.
Toen vond ik plots deze tabel:
| Jaartal | Rendement in euro's |
| 2001 | +6,2% |
| 2002 | +6,5% |
| 2003 | -0,3% |
| 2004 | -2,9% |
| 2005 | +35,7% |
| 2006 | +10,2% |
| 2007 | +19,0% |
| 2008 | +9,7% |
| 2009 | +21,1% |
| 2010 | +38,2% |
| 2011 | +12,6% |
| 2012 | +6,6% |
| 2013 | -28,3% |
| 2014 | +12,1% |
| Gemiddelde | +10,4% |
Raad eens bij welke belegging deze rendementen horen. Vastgoed in Costa Rica? Teakhout uit Brazilië? Een Picasso?
Nee, nee en nee.
Het juiste antwoord? Goud. En veel beter dan dit gaat het niet worden:
- Een gemiddeld rendement van +10%
- Eén flinke daling (in 2013, maar per saldo minder dan de AEX aandelenindex in 2008, die toen 52% verloor)
- Makkelijk en liquide (geen lastige huurders, financiële jaarverslagen, of wispelturige directiebestuurders)
Bovendien is goud geen hype. Of we moeten zeggen dat goud een zesduizend-jaar-durende hype is (iets wat de Nederlandse topeconoom Willem Buiter overigens wel deed). Maar dat zou de waarheid geweld aandoen.
Dus goud kopen?
Maar goed. Ik ga niet zomaar overstag en ik hoop u ook niet. Want hoe aannemelijk is het dat we die mooie rendementen ook de komende jaren kunnen behalen? Ik zal dooddoeners als 'rendementen uit het verleden biedt geen garanties voor de toekomst' u verder besparen, maar u begrijpt mijn punt.
Nu kwam ik al zoekende een paper tegen van een econoom die Larry Summers heet.
'Larry wie?', hoor ik u al denken.
Lawrence Henry (Larry) Summers is de naam. Minister van Financiën onder Amerikaans president Bill Clinton. Eén van Obama's belangrijkste economische adviseurs. In 1988, toen Nederland nog meedeed aan Europees kampioenschappen voetbal (en zelfs won), schreef hij over de drijfveer achter het rendement op goud. Hij noemde dit meesterwerk Gibson's Paradox and the Gold Standard (zie hier).
Summers zal het niet aan de grote klok hangen, maar zijn woorden liegen er niet om.
Hij schrijft:
"(...) changes in long-term real interest rates [voor inflatie gecorrigeerde rentes] are indeed associated with movements in the relative price of gold in the opposite direction and (...) this effect is a dominant feature of gold price fluctations (p. 548)
In lekentaal: als de rente hoog is, zal de goudprijs dalen, en als de rente laag is, zal de goudprijs stijgen.
Nu begrijpen we gelijk die mooie jaarrendementen van hierboven. De rente is namelijk al sinds 2000 historisch laag.
En die rente blijft nog wel even laag dus, gezien de berg aan schulden die is opgebouwd.
Wat kunnen we van goud verwachten?
Een andere alerte belegger deed toen iets slims. Hij pakte alle historische rentes en alle goudkoersen, deelde de rente op in zeven klasses, en keek vervolgens wat het gemiddelde rendement op goud was per 'rentegroep'.
Dit waren de (opzienbarende) resultaten:
- Rente: 10% <> Goud: -8%
- Rente: 8% <> Goud: -3%
- Rente: 6% <> Goud: +2%
- Rente: 4% <> Goud: +7%
- Rente: 2% <> Goud: +12%
- Rente: 0% <> Goud: +17%
- Rente: -2% <> Goud: +22%
Dit betreffen uiteraard de reële rentes, dus de rentestand min de inflatie (en die kan heel makkelijk negatief zijn).
Maar op basis van historische koersen kunnen we ons dus inbeelden dat het rendement op goud zelfs hoger dan die gemiddelde 10% zou kunnen uitvallen.
Opsomming
Kortom, lage rentes, hoge goudprijs. Dat ouderwetse goud is dus een doeltreffend alternatief in tijden zoals deze. En veel veiliger zal een belegging niet worden. Goud heeft een staat van dienst van +-6000 jaar en kan niet (zoals banken, bedrijven of landen) failliet gaan. En als de reële rente stijgt (en de schulden afgeschreven), dan bedenken we weer wat nieuws. Toch?
