Trump haalt alle trucen uit de kast. Zo maakte Trump deze week bekend een “goed telefoongesprek” met Xi Jinping te hebben gehad, de Chinees president. Hij zou daarop opdracht hebben gegeven om een nieuw handelsakkoord voor te bereiden. Dit zou een inleiding moeten zijn op een vredige, voortijdige afloop van een sluimerende handelsoorlog.

Laat u zich niet te snel foppen, want het is duidelijk dat Trump enkel met de verkiezingen bezig is. De eerste gevolgen van de importtarieven op Chinese goederen beginnen door te sijpelen in de Amerikaanse economie, en Trump is niet helemaal op zijn voorhoofd gevallen. Door te zinspelen op een akkoord met China, hoopt hij potentiële stemmers die zich zorgen maken over de handelsoorlog voor zich te winnen.

Democraten hebben het uiterst slecht gespeeld

Ik kan het me nog goed herinneren. Toen ik iets meer dan een half jaar geleden New York afstruinde, kwam ik vele malen het volgende boek over Trump tegen: “The Dangerous Case of Donald Trump: 27 Psychiatrists and Mental Health Experts Assess a President.” De “gevaarlijke” Trump was toch op z´n minst een narcist, maar waarschijnlijk een psychopaat. En dat kan niet als president, zeggen deze “gezondheidsexperts.”

Het laat duidelijk zien wat Trump teweeg heeft gebracht in de Verenigde Staten. Nou moet iedere president wel bepaalde trekjes vertonen – narcisme bijvoorbeeld – en zal Trump daarin geen uitzondering zijn. Maar om een verkozen president als geschift en mentaal ziek bestempelen gaat weer een brug verder.

Over het algemeen moeten we de rol van Trump – en iedere president wat dat betreft – niet overschatten. Trump heeft een belastingverlaging doorgevoerd die – ik meen – weinig zoden aan de dijk zal zetten wat betreft de economische groei, maar bovendien de staatsschuld enorm opjaagt (het begrotingstekort dendert richting de “trillion” (biljoen) dollar). Daarnaast heeft Trump een luttele hoeveelheid aan nieuwe regelgeving teruggedraaid, die met name door Obama als presidentiele decreten waren doorgevoerd (Obama kon deze nieuwe regelgeving nooit door het congres leiden, waardoor ze net zo makkelijk teruggedraaid konden worden door zijn opvolger). Desondanks heeft Trump de handelsrelatie met Rusland niet hersteld en heeft hij – ondanks het uitblijven van grote gevolgen – de internationale handel in zijn vizier, wat een schrikbeeld is voor de wereldeconomie. Een handelsoorlog is het laatste wat de Amerikaanse economie (en de wereldeconomie) kan gebruiken.

President is slechts een figurant in schouwspel van miljoenen

Maar laten we eerlijk zijn: ook Trump kan niet voorkomen dat de Amerikaanse economie in een recessie glipt. Het is het lot van een president. In vier jaar tijd kan je wat bijsturen, maar wordt de koers van het schip met name bepaalt door het tij. Trump ontving wat dat betreft een zware erfenis, opgezadeld met enorme schulden en lastige vooruitzichten.

Trump heeft dat ook wel door. Daarom bekritiseerde hij opnieuw deze week de door hem aangestelde Fed-voorzitter Powell. Zijn renteverhogingen brengen het keerpunt wel erg dichtbij.

De verkiezingen van 6 november zijn enigszins van belang, maar niet meer dan dat

Wat dat betreft zijn de verkiezingen in een aantal dagen van relatief weinig belang. Als de Republikeinen de meerderheid weten te behouden in het congres, en ik meen dat dat door het falen van de Democraten het meest voor de hand liggende scenario is, dan kan Trump:

• Gemakkelijker een handelsoorlog doorzetten tegen, zeg, China
• Nog een belastingverlaging doorvoeren terwijl de publieke schuld steeds harder oploopt
• De militaire uitgaven opschroeven en verdere handelssancties opleggen aan, zeg, Iran

Trump heeft dan bijna twee jaar respijt om daarna voor zijn eigen herverkiezing te strijden. Mocht een recessie tegen die tijd al een feit zijn, dan zal dat zijn lot bezegelen. Mocht hij en de Amerikaanse economie op miraculeuze wijze een economische neergang uitstellen, dan zal hij gebruik kunnen maken van het economische hoogtij om een herverkiezing te winnen. Wat dat betreft komt de echte test pas over twee jaar in plaats van vier dagen.

Wilt u in de tussentijd nog wat te lachen hebben, kijkt u dan vooral de volgende compilatie, waarin politieke commentatoren keer op keer verklaren dat Trump nu toch wel echt het “einde” van zijn presidentiele ambt nadert. Hij zit er nog steeds en het zit er dik in dat hij de resterende jaren volmaakt met een Republikeins overwicht in congres.