Pensioenfondsen lijken intussen toch een goed rendement te kunnen maken.  De afgelopen 10 jaar meer dan 4% per jaar gemiddeld¹ . De mogelijkheid voor pensioenfondsen om te diversifiëren lijkt echter niet zonder grenzen. Een goed voorbeeld van deze grens is het verbod op goudinvestering door Pensioenfonds Vereenigde Glasfabrieken (PVG). In 2009 investeerde dit fonds in fysiek goud maar werd vervolgens door De Nederlandse Bank (DNB) verplicht om de positie af te bouwen waarna het fonds een rendement van miljoenen euro’s misliep. In 2017 schreef onze CEO Marleen Evertsz er een artikel over voor de Telegraaf².

DNB deed dit met als argument dat het pensioenfonds niet voldeed aan artikel 135 PW³. De interpretatie van dit wetsartikel was reden om het pensioenfonds te verplichten de positie af te bouwen van iets meer dan 10% naar slechts 1% van de investeringen. En hoewel het fonds aangaf de investering te hebben gedaan met een langere termijn in gedachten en goud daarvoor een uitstekende historie kent, was dit geen reden om het toe te staan. Het betreffende artikel stelt:

1. Een pensioenfonds voert een beleggingsbeleid dat in overeenstemming is met de prudent-person regel en met name gebaseerd is op de volgende uitgangspunten: 
   1. de waarden worden belegd in het belang van aanspraak- en pensioengerechtigden; en
   2. beleggingen in de bijdragende onderneming worden beperkt tot ten hoogste 5% van de portefeuille als geheel, en ingeval de bijdragende onderneming tot een groep behoort, worden beleggingen in de ondernemingen die tot dezelfde groep als de bijdragende onderneming behoren, beperkt tot ten hoogste 10% van de portefeuille. Wanneer een groep van ondernemingen aan het pensioenfonds premies betaalt, geschieden beleggingen in deze bijdragende ondernemingen prudent, waarbij rekening wordt gehouden met de noodzaak van een behoorlijke diversificatie;
   3. de beleggingen worden gewaardeerd op basis van marktwaardering.
2. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur worden ter waarborging van het prudente beleggingsbeleid nadere regels gesteld.
3. De eisen die zijn opgenomen in het eerste lid, aanhef en onderdeel b, en de regels die op grond van het tweede lid worden gesteld ten aanzien van de diversificatie van waarden zijn niet van toepassing op beleggingen in staatsobligaties.
4. Een pensioenfonds vermeldt in zijn bestuursverslag op welke wijze in het beleggingsbeleid rekening wordt gehouden met milieu en klimaat, mensenrechten en sociale verhoudingen.

Wat opvalt is dat wordt gesteld dat er noodzaak is voor diversificatie er geen direct verbod instaat voor investeringen in bijvoorbeeld fysiek edelmetaal. Daarnaast is een investering in staatsobligaties vrijgesteld van diversificatie in waarden. Naast dat het artikel dus geen duidelijke motivatie oplevert voor een verbod op aanhouden van goud is het dus tevens zo dat die ene vrijgestelde investering op dit moment een negatief rendement oplevert en de afgelopen jaren juist vermeden had moeten worden. Toch hebben Nederlandse pensioenfondsen gemiddeld zo’n 50% van de totale beleggingen in staatsobligaties geïnvesteerd. Ad Broere schreef er in een column⁴ over:

“Pensioenfondsen worden ‘dringend verzocht’ om een groter deel van de reserves te beleggen in staatsobligaties, die zoals we weten een negatieve rente opleveren. Waarom? Ik kan er niet iets anders van maken dan dat de problemen van landen om geld uit de markt aan te trekken deels moeten worden opgelost met het ruim voorhanden zijnde Nederlandse pensioengeld. Zelfs Griekenland kan nu lenen tegen een negatieve rente. De ‘dringende verzoeken’ van DNB hebben niets te maken met het belang van de pensioengerechtigden.”

DNB is in de zaak van het Pensioenfonds Vereenigde Glasfabrieken door de rechter teruggefloten maar de schade was al geleden en na een jarenlange procedure hoefde ook de geëiste en door de Rechtbank van Rotterdam toegekende schadevergoeding van 4.8 miljoen euro niet te worden uitgekeerd⁵.

De wet, ook blijkens de uitspraak van de rechter nadat de toewijzing van toezichthouder DNB, het pensioenfonds alsnog in het gelijk stelde, verbied niet direct investeringen in fysiek edelmetaal. Toch zullen pensioenfondsen ongetwijfeld erg voorzichtig zijn bij het overwegen om te investeren in edelmetaal. En dat is wat ons betreft onterecht. Want had PVG haar goud nog aangehouden was die investering in 10 jaar tijd met ruim 74% in waarde toegenomen van 805⁶ euro tot 1400 euro per ounce nu. En dat is een keurig rendement waarmee ook veel van de pensioengerechtigden blij zouden zijn.

Bij GoldRepublic bieden we een unieke manier van investering in fysiek goud aan waarbij u niet alleen de juridisch eigenaar wordt van 100% fysiek goud. U kunt uw posities tevens te alle tijden weer liquide maken door onze innovatieve terugkoop garantie. Mocht u dus op zoek zijn naar aanvulling op uw bestaande pensioen of met een pensioenfonds gebruik willen maken van onze dienst belt u ons dan gerust.

 

[1] https://www.consultancy.nl/nieuws/17289/nederland-heeft-zesde-grootste-pensioenkapitaal-ter-wereld

[2] https://www.telegraaf.nl/financieel/1336543/waarom-goud-kopen-voor-uw-pensioen

[3] https://wetten.overheid.nl/BWBR0020809/2020-01-01#Hoofdstuk6  

[4] https://adbroere.nl/web/nl/columns/de-scheve-gouden-schaats-van-dnb.php

[5] https://www.volkskrant.nl/economie/dnb-hoeft-toch-niet-te-betalen-in-goudzaak~b6abb4b6/

[6] https://www.goldrepublic.nl/goudprijs?period=20year&units=toz&currency=EUR&type=candle